Çiftlerin çocuk sahibi olma arzularına ve düzenli cinsel ilişkide bulunmalarına rağmen, bir yıl içerisinde gebelik elde edilememesine infertilite (kısırlık) adı verilmektedir. Düzenli ilişkiye rağmen her ay gebe kalma şansı ancak %25 civarındadır. Korunmayan çiftlerin %85'inde bir yıl içerisinde gebelik oluşması beklenir. Toplumda kısırlık problemi ile karşılaşma oranı %15 civarındadır.

İnfertilite Nedenleri
Kadına ait nedenler : %40-50
Erkeğe ait nedenler : %30-40
Her iki çifte ait nedenler : %20-25
Açıklanamayan infertilite : %10-15
Kadına ait nedenler
1. Yumurtlama bozuklukları: Yumutlamanın hiç olmaması veya seyrek olması olarak tanımlanabilir. Olgularda hemen çoğu zaman adet görmeme veya seyrek adet görme (35 günden daha uzun aralıklarla adet görme) vardır. Yumurtlama bozukluğu başlıca dört ana grupda incelenebilir.

a) Birinci grupda yumurtalıkları uyaran hormonların eksikliği söz konusudur. Yumurtlatma tedavisine oldukça iyi yanıt gözlenir.
b) İkinci grupda polikistik over sendromlu (PCOS) olgular vardır. Adet görmeme veya seyrek adet görmeye ilaveten kadındaki androjen hormonu fazlalığı ile karakterize cilt değişiklikleri (tüylenmede artma, yağlı cilt, sivilce) gözlenir. Öncelikle hap, başarısız olunduğu takdirde iğne tedavisi uygulanır. Netice alınamaz ise hasta tüp bebek uygulamasına yönlendirilmelidir.
c) Üçüncü grup, çocuk sahibi olmak için tek şansın evlat edinme veya ülkemizde yasal olmayan yumurta bağışı olduğu erken menopoz olgularıdır. Bu olgularda, tüp bebek dahil, her türlü yumurtayı uyarıcı ilaç ve protokol başarısızdır. Bununla birlikte, erken menopoz olgularının bir kısmında (%10), ilk 5 yılda, yumurtalık fonksiyonunun geriye gelmesi söz konusu olabilir.
d) Dördüncü grup, Prolaktin denilen süt salgılayıcı hormon fazlalığı ile karakterize durumdur. Prolaktin hormonu fazlalığında yumurtlama gerçekleşmez. Prolaktin düşürücü ilaç tedavisi ile yumurtlama çoğu olguda geriye gelir. Sonuç olarak, sadece yumurtlama bozukluğuna bağlı kısırlıkta, ilaç tedavisi ile tatminkar neticeler elde edilebilinir. Bununla birlikte standard tedavi ile gebelik elde edilemiyen çiftler tüp bebeğe yönlendirilmelidir.

2. Tüp (kanal) tıkanıklığı ve/veya hasarı: Tüplerin kısmen veya tamamen tıkalı olması durumunda sperm ve yumurta'nın tüp içinde biraraya gelmesini engelleyerek döllenme ve buna bağlı gebeliği imkansız kılar. Geçirilen yoğun iltihaplar, karın içi ameliyatları, uzun süre spiral kullanımı da batın içi iltihaplara bağlı olarak oluşan tüp hasarına yol açabilir.

3. Endometriozis ve Endometrioma (Çikolata Kistleri): Adet ağrısı, sürekli kasık bölgesinde ağrı ve cinsel birleşme sırasında ağrı duyan hastaların %50-70 inde endometriozis denilen hastalık vardır. Normalde rahim içini döşeyen hücrelerin (endometriyum) rahim dışında olması endometriozis olarak adlandırılır. Yumurtalıklardaki endometriyozis ise endometrioma denilen çikolata kistlerine yol açar. Laparoskopi konusunda deneyimli olan ekibimiz, tamamen kapalı girişimlerle edometriyozisin tanı ve tedavisinde hastaya konforlu imkanlar sunmaktadır. Erken evre endometriyozisde (Evre I, II) aşılama uygun seçenek iken ileri evrelerde (Evre III, IV) hastala tüp bebek yöntemlerine yönlendirilmektedirler.

4. Anatomik Nedenler: Doğuştan olan veya sonradan oluşan ve kadın genital sisteminin normal anatomisini bozan hadiseler de infertiliteye neden olabilir. Bu nedenle hastalarımıza detaylı jinekolojik ultrasonografi rutin olarak yapılmaktadır. Gerekli hallerde SIS (Salin infüzyon sonografisi) veya tanısal amaçlı laparoskopi ve histeroskopi de istenebilmektedir.

Rahim içi yapışıklıklar da kısırlık nedeni olabilmektedir. Geçirilmiş kürtaj, rahim ameliyatı veya verem sonrası rahim içi yapışıklıklar gelişebilmektedir. Tüp bebek uygulamasından önce rahim içinin normal olarak görüntülenmesi çok önem arz eder; bu nedenle rahim tüp filmi veya çoğu zaman ofis histeroskopisi ile değerlendirme yapılır. Ofis histeroskopisi esnasında saptanabilecek normalin dışında durumlarda (rahim içi yapışıklık, polip, myom, veya doğuştan olan perde-septum) aynı anda cerrahi ile düzeltme sağlanabilmektedir.

Erkeğe ait nedenler Erkek infertilitesi tedavisi zellikle mikroenjeksiyon tekniği, daha önceden tedavi imkanı olmayan birçok infertil erkeğe tedavi şansı vermiştir.
Çocukluk ve gelişme dönemlerine ait kriptorşidizm (testislerin kasık kanalı içinde kalması, zamanında torbaya inmemesi) ve düzeltilmesi için yapılan orşiopeksi ameliyatı, fıtık ameliyatları, mesane ameliyatları, testis tümörü nedeni ile testisin alınması, sperm taşıyıcı kanalların görüntülenmesine ait işlemler, penise, idrar kanalına veya testislere ait geçirilmiş ameliyatlar sorgulanır.
Sistemik hastalıklara yönelik incelemede diyabet (şeker hastalığı), sinir sistemine ait hastalıklar ve bunlara ait geçmişte yapılmış ve halen yapılan tedaviler öğrenilir. Ateşli hastalıklar, ergenlik döneminde geçirilen kabakulağa bağlı oluşan testis iltihaplanması (orşit), cinsel ilişki ile bulaşan hastalıklar, tüberküloz gibi enfeksiyon nedenleri araştırılır.
Ayrıca işyerinde veya çevrede bulunan kimyasal maddeler, zehirli gazlar, ilaçlar (kemoterapi ilaçları, simetidin, sulfasalazin, nitrofurantoin, testosteron preparatları), sık alınan sıcak banyolar veya sıcak çalışma ortamları, radyasyon, alkol ve sigara kullanımı araştırılır. Bu faktörler sperm üretimini kötü yönde etkiledikleri için önemlidir. Ailevi kısırlık (bir kaç kardeşte benzer sorunların olması, ailede küçük yaşta ölen kardeşlerin bulunması) araştırılır. Sık solunum yolu enfeksiyonları, koku alma kusuru, meme başlarından süt gibi beyaz bir sıvının gelmesi, şiddetli baş ağrıları doktorunuza ileteceğiniz önemli sorunlar arasındadır.

1. Hormonal nedenler: Hipofiz bezi FSH ve LH hormonlarını salgılamaktadır. Bu hormonlar testislerden sperm üretimini ve erkeklik hormonu olan testosteronun salgılanmasını uyarır. İncelemeler bu hormonlara ait bozuklukları veya testislerde sperm üretim bozukluğuna işaret eden hormonal değişiklikleri gösterir.2. Testislere ait nedenler: Testise ait nedenler iki grupta toplanabilir: Sperm yapım bozukluğuna bağlı nedenler (non-obstrüktif) ve sperm atım bozukluğuna bağlı nedenler (obstrüktif).

a) Obstruktif (Sperm taşıyıcı kanallara ve organlara ait nedenler): Testislerde üretilen spermler, epididim organından geçerek vaz deferens olarak bilinen sperm taşıyıcı kanallar aracılığı ile penise taşınır. Üretilen sperm hücrelerinin, bu sistemdeki bir tıkanıklığa bağlı olarak ejakülata (meni) ulaşamaması söz konusu olabilir. Bu hastalara PESA, MESA, TESA uygulanabilir.

b) Non-obstruktif nedenler (Sperm yapım kusurları): Testislerden sperm üretilememesi durumudur. Bu hastalarımızdan hormonal ve genetik tahliller istenir (Periferik karyotip analizi ve Y kromozomu mikrodelesyon analizi). Sonuçlara göre sperm bulma şansı belirlenir. Bu hastalardan Micro-TESE ile sperm bulunabilir.

Erkeğe bağlı infertilitede mikroenjeksiyon ile elde edilen başarı kısırlık tedavisinde yeni bir dönemin başlamasına yol açmıştır.
Tedaviye Başlamadan Önce İstenilen Tetkikler
Tedavi boyunca kadın ve erkek için yapılması gerekli muayene ve tetkikler vardır. Tüm tetkikler merkezimizde yapılabilmektedir.

Bunların yanısıra gerekli olan hallerde daha ileri testler istenebilmektedir. Kadınlarda direkt tüp bebek kararı verilmişse HSG yerine merkezimizdeki ileri teknolojik yöntemlerden biri olan kameralı rahim içi incelemesi (Ofis Histeroskopi) istenebilir. Bu yöntem hastaya büyük bir konfor sağlanmakta, minimum rahatsızlık ile işlem çok kısa sürede tamamlanmaktadır. Bazen işlemlere başlamadan Laparoskopi veya Histeroskopi gerekebilmektedir. Ekibimiz bu ileri teknolojik uygulamaları başarı ile uygulayabilecek donanıma sahiptir.

Azoospermik (Hiç spermi olmayan) erkeklerde genetik tahlilleri (Periferik karyotip analizi ve Y kromozomu mikrodelesyon taraması) ve hormonal düzeyleri de istenmektedir.
Üreme tıbbında önemli olan doğru tanıyı koymaktır. Ekibimiz bu bilinçle hareket edip doğru teşhisi koymak için azami dikkat göstermektedir. Ancak bu şekilde hasta dostu tedaviyi seçmek mümkün olabildiğine inanmaktayız.

Tedaviye Giriş
İnfertil hastaların tanı ve özellikle tedavisinde son 10 yıl içinde baş döndürücü gelişmeler elde edilmiştir. Tüp bebek ve ilgili tekniklerde sağlanan gelişmeler ile daha önce ümitsiz olan çoğu çift günümüzde çocuk sahibi olma şansını yakalamıştır.
İnfertil çiftlerde tüp bebek uygulaması en son tedavi seçeneği olarak görülmelidir. Kısırlık nedenine göre değişmekle birlikte öncelikli olarak standard tedavi metodları denenmelidir. Standard tedavi metodları ile yanıt alınamıyan olgularda tüp bebek tercih edilmelidir. Bu bağlamda kadın yaşının son derece önemli olduğu hiç bir zaman göz ardı edilmemelidir. Bayan yaşına bağlı özellikle 38 yaş sonrasında gebe kalma potansiyeli azalmaktadır.
İleri kadın yaşı varlığında tüp bebek dahil her türlü tedavide başarı şansı azalmaktadır. Bu nedenle, gebe kalmakta güçlük çeken çiftlere, uygun araştırma sonrası, tüp bebek öncesi tedavi seçenekleri ile başarı elde edilemiyor ise gecikmeden tüp bebek uygulamasına geçmelerini öneriyoruz.
Tedavinin başarısını belirleyen en önemli unsur doğru tanı ve en etkin tedavinin seçilerek hızlı bir şeklide uygulanmasıdır.

İnfertilite (Kısırlık) Tedavilerinin Başarısı
İnfertilite tedavisi ekibin ve çiftin katılımını gerektiren uzun ve yorucu bir süreçtir. Bu alanda yaşanan anlamlı gelişmelere rağmen maalesef tedaviye başlayan her çiftte hamilelik olması olanaksızdır. Tedavinin başarısı direkt olarak kadının yaşına ve yumurtalık rezervi ile ilgilidir. Yeterli sayıda yumurta üreten ve 39 yaşından küçük kadınlarda 3 tedavi siklusu sonrası kümülatif gebelik beklentisi %80 civarındadır. Bir başka deyişle tedaviye başlayan 100 çiftten yaklaşık 80 tanesinin 3 deneme sonrası çocuk sahibi olmaları beklenir. Buna karşılık 39 yaşından büyük kadınlarda özellikle yumurtalık rezervinin azaldığı durumlarda sonuçlar can sıkıcı olabilir ve kümülatif gebelik oranları %10-30 arasında değişmektedir.

Tedaviye başlamadan önce dikkat edilmesi gereken önemli noktalar
1. Sigara içiliyorsa bırakılmalıdır. Sigara, verdiği genel sağlık zararlarının yanı sıra, kadınlarda gebe kalma şansını azaltmaktadır. Araştırmalara göre sigara ve alkol erkekte; sperm sayısını, hareketliliğini ve normal yapıdaki sperm oranını azaltır. Kadının tedavi boyunca ve gebelik sırasında sigara içimi kesinlikle yasaktır. Bu durum alkollü içecekler içinde de aynı olup, gerek tedavi aşamasında gerekse de gebelik süresince kesinlikle alkollü içecekler kullanılmamalıdır.
2. Folik asit içeren bir multivitamin başlanmalıdır
3. Tedavi süresince gece uykuları da dahil mümkün olduğu kadar düzenli ve stresten uzak bir hayat sürülmesinde fayda vardır
4. Belirli bir diyetin faydalı olduğuna dair herhangi bir veri yoktur. Hayvan çalışmalarında proteinden zengin beslenmenin yararı olduğu
gösterilmiştir. 5. Kullanılacak olan tedavi protokoluna bağlı olarak adetin 20-21. günlerinde yumurtalıkları baskılamak amacı ile bazı ilaçların kullanılması gerekebilir.
6. Bazı durumlarda tedavi öncesinde doğum kontrol hapları veya estrojen kullanılması gerekebilir.
7. Tedavi öncesinde yapılması gereken laboratuar testleri tamamlanmalıdır
8. Tedavi başlarken alt yapı sorunlarınızı (ulaşım, konaklama, zamanlama, izin, v.s.) çözünüz. Bu konularda imkanlar ölçüsünde size yardımcı olmaya gayret edeceğiz.
9. Başarı şansınızla ilgili negatifliklerden çok, pozitif yönleri düşünüz. En yüksek başarı şansını yakalayabilmek için ekibimizin azami özeni gösterdiğini hissedecek ve göreceksiniz. Lütfen endişe etmeyiniz.
10. Eğer herhangi bir sağlık problemi nedeniyle ilaç kullanıyorsanız bunu doktorlarınıza bildiriniz ve tüp bebek tedavisi nedeniyle bu konuda doktorunuzun yapacağı açıklamalara ve yönlendirmelere uyunuz.

İnfertilite Tedavisi
Ekibimiz, gerekli muayeneleri yaptıktan ve tüm tetkiklerinizi inceledikten sonra size bir tanı koyacak ve bulgularını sizlerle paylaşacaktır. Tedavi için karşımız üç seçenek çıkmaktadır.
1. Yumurta çoğaltıcı tedavi ve zamanlanmış ilişki
2. Yumurta çoğaltıcı tedavi ve inseminasyon (IUI-aşılama)
3. Yumurta çoğaltıcı tedavi ve tüp bebek tedavisi (IVF-ICSI (In vitro fertilizasyon ve Mikroenjeksiyon))

İntrauterin İnseminasyon (Aşılama Tedavisi)
Bu tedavide amaç yumurta ve spermin karşılaşma olasılığının ve yumurta sayısı ve sperm kalitesinin artırılarak döllenme şansının yükseltilmesidir. Aşılama, laboratuarda özel aşamalardan geçirilip hazırlanmış spermlerin, özel kateter aracılığı ile intrauterin kaviteye enjekte edilmesi işlemidir. Genel olarak başarı %15-25 arasında değişmektedir.

Endikasyonları
1. Servikal mukus problemleri. Ör. Servikal mukusun sert olup sperm geçişine izin vermemesi.
2. Ejekulasyon problemleri; İmpotans, vaginismus, anatomik penis problemleri (düzeltilmemiş hipospadiyas, paraplejik erkek…)
3. Retrograd ejekülasyon dediğimiz spermin bazı hastalarda geriye kaçışı ve idrara karışması
4. Açıklanamayan infertilite
5. Evre I-II endometriozis olguları
6. Yumurtlama problemlerine bağlı infertilite
7. Kadının kocası uzun süreli bir yolculuğa çıkacak ve bu süre zarfında gebelik için, erkeğin önceden dondurulmuş spermleri çözülüp IUI için kullanılabilir.
8. Hafif düzeyde olan erkek infertilitesinde. Örneğin sperm sayı ve hareketinde sınırda sorun olması

TÜP BEBEK YÖNTEMİ
7 Aşamada Tüp Bebek Tedavisi
1. AŞAMA: Çiftin Tıbbi Muayenesi
Tedavinin başında detaylı muayeneniz için randevunuz ayarlanacaktır. Genel sağlık kontrolünüz, jinekolojik muayeneniz tedavinizin başarısı ve sizin kendi sağlığınız için yapılacaktır. Daha önceden yaptırmış olduğunuz tüm test sonuçlarınızı, filmlerinizi, operasyon notlarınızı yanınızda getiriniz. Bu sonuçlarınız değerlendirilecek ve gereksiz testler yapılmayacaktır.

2. AŞAMA: Tüm Sonuçlarınız ile Görüşme ve Tedaviye Başlamak İçin Zamanlamanın Yapılması
Tüm sonuçlarınız ve muayene bulgularınız ile birlikte doktorunuz ile ayrıntılı görüşmek için randevunuz ayarlanır ve randevu gününde karşılıklı olarak durum değerlendirilmesi yapılır. Kişiye özel tedavi seçenekleri tartışılır ve sizin için en uygun olan tedavi planlanır, tedaviye başlamak için zaman ayarlanır.
Tedavi hakkında geniş bilgi verilir. Doktorunuz ile tedavinizin her aşamasında sorunlarınızı ve isteklerinizi tartışabilirsiniz. Her zaman kolaylıkla ulaşacağınız telefon numaraları sizlere verilecektir.

3. AŞAMA: Yumurtalıkların Hormonal Olarak Kontrollü Şekilde Uyarılması
Fiziksel olarak, ilaç uygulamaları ve yapılan seri ultrasonografi takipleri çok ağrılı işlemler değildir. Kullanılan ilaçlar kısa süreli ve ciddi olmayan bazı yan etkilere yol açabilir. Bunun yanı sıra yumurta toplanması, embriyo transferi ve testis biyopsisi gibi daha özen ve planlama isteyen girişimler de sizlere uygulanacaktır.
Tedaviniz boyunca kendinizi emin, rahat, güvenli ve konforlu hissetmeniz için gerekli tüm organizasyonlar yapılmıştır.
Yumurta uyarıcı tedavilerde değişik protokoller uygulanır. Deneyimli hekimlerimiz tarafından size uygun olan protokol seçilip tedaviniz başlatılacaktır.

Agonist Protokoller
1. Yumurtalık fonksiyonlarınızın GnRH analogları ile baskılanması.
Adetinizin 21. günü yumurtalık fonksiyonlarınızın baskılanması için tedaviye başlanır. Böylece vücutta geçici bir menopoz yaratılmış olur; buna bağlı olarak sıcak basması, ani terleme, huzursuzluk ve baş ağrısı görülebilir, ayrıca bu dönemde düzensiz kanamalar olabilir. Kullanılacak olan ilaçların tarifi detaylı olarak sizlere anlatılacaktır. İlaç uygulama eğitimi tarafımızdan verilir. Kişiye uygulatılarak öğretilir ve gerekli olan dokümanlar verilir.
2. FSH, LH gibi preparatlar ile yumurtalıklarınızın uyarılması.
Takip eden adetinizin ikinci veya üçüncü günü içerisinde merkezimiz yapılacak olan ultrasonografi sonucunda, eğer uygun ise yumurtalıklarınızı uyaracak olan hormon tedavisine başlanacaktır. Yapılan ultrasonografi ile yumurtalıklarınızda tedaviye engel olacak ya da başarı şansını düşürecek herhangi bir kistik yapı olup olmadığı incelenir. Ayrıca rahim yapısı da incelenir.
Kullandığınız GnRH analoğu Gonadotropinler dediğimiz ilaçlar başlanır. Bu ilaçların kullanım şekli ve dozları sizlere ayrıntılı şekilde anlatılacak ve kartlarınıza işlenerek verilecektir. İlaçlar, çok sayıda yumurta elde etmek amacıyla kullanılmakta olup, etkinlik ve güvenilirlikleri birbirine benzemektedir. Kullanılan ilaçların çoğu cilt altına yapılmaktadır. Cilt altına yapılmasının avantajı, enjeksiyonun hastanın kendisi ya da eşi tarafından yapılabilmesidir.
Yumurtalıklarınızın uyarılma süresi, kişiye göre değişmekle birlikte yaklaşık 12-16 gündür. Bu sırada tedaviye vereceğiniz cevap, hormonal (estradiol takibi) ve ultrasonografik (follikül takibi) olarak takip edilecektir. Yapılacak olan tetkiklerin sayısı vücudunuzun vereceği cevaba göre ayarlanacaktır. Doz değişimleriniz sizlere telefon ile bildirilecek ve görevli hemşire tarafından ayrıntılı olarak anlatılacaktır.
Ultrasonda yeterli sayıda ve büyüklükte follikül elde edildiğinde ve hormon seviyeniz yeterli düzeye ulaştığında, yumurta gelişiminin son aşamasını tamamlayabilmesi için hCG uygulaması yapılacaktır. hCG tarifi çok detaylı şekilde sizlere doktorlarımız veya görevli hemşireler tarafından anlatılacak olup, uygulamada herhangi bir hata, yumurta elde edilememesine neden olabilir. Yumurta toplama işlemi hakkında bilgi verilirken; sizden elde edilebilecek yumurta sayısı ve başarı şansı yeniden tartışılacaktır.

Antagonist Kullanımı
Son dönemde kullanıma giren, antagonist olarak adlandırdığımız preparatlar uygun olan hastalarımızın tedavisinde uygulanmaktadır. Antogonist tedavi şemasında Gonadotropin preparatları adetin üçüncü günü içerisinde başlanılmakta, follikül takibi ve hormon analizlerine göre belli gelişim evresinde günlük antagonist enjeksiyonları tedaviye eklenmektedir. Antagonist, yumurta toplama dönemi öncesi hCG uygulaması dönemine kadar verilmektedir. Antogonist tedavisi ile gelişen folliküllerden yumurtanın kendiliğinden atılmaması yani yumurta toplama işleminde toplanabilmesi hedeflenmektedir.

4. AŞAMA: Yumurta Toplama İşlemi

hCG uygulamasından yaklaşık olarak 35.5 saat sonra yumurta toplama işlemi yapılır. Size verilen saatte merkezimizde eşiniz ile birlikte bulunmanız gerekmektedir. Merkezimize geldiğinizde size ayrılan tek kişilik odalarımızda işlem öncesi hazırlanacaksınız, ameliyathane koşullarına uygun olarak giyindirileceksiniz.
Yumurta toplama işlemi çoğunlukla genel anestezi altında yapılmaktadır. Bu işlem için bir gece öncesi saat 24.00'dan sonra ağızdan hiçbir şey almayınız. Yumurta toplama işlemi vaginal ultrasonografi altında yumurtalıklara iğne ile girilerek yapılmaktadır. İşlem yaklaşık 15-20 dakika sürer. Yumurtalıklar içerisindeki folliküller tek tek dikkatle boşaltılır ve eş zamanlı olarak laboratuarda incelenerek yumurta sayı ve kapasitesi saptanır. İşlem sonunda sizlere bilgi verilir. İşlem bittikten sonra odanıza alınarak 1-2 saat dinlenmeniz sağlanacaktır. Bu konu ile ilgili olarak gereken tüm bilgileri ve anlatılanları dikkatli bir şekilde dinleyiniz ve yazılı materyalleri dikkatli okuyunuz.

Eşinizden Sperm Alınması
Kadına, HCG uygulama öncesinde cinsel yaşam konusunda herhangi bir sınırlama yoktur. Yumurta toplama işlemi öncesi, erkeklerin 3-5 günü geçmeyecek şekilde cinsel perhizini ayarlaması gerekmektedir. Bu günler size tedavi sırasında söylenecektir.
Yumurta toplama günü erkek, sabah (genellikle saat 8 e kadar) sperm örneğini laboratuara teslim eder. Sperm örneği teslim edildikten sonra erkek bir saat kadar hastanede beklemelidir; nadiren, gerek olur ise aynı gün ikinci sperm örneği istenebilir.
Bazı durumlarda aspirasyon veya biyopsi ile testislerden sperm alınması gerekli olabilir. Eğer normal semenden sperm elde edilemeyeceği önceden belirlenmiş ise (yani semende sperm görülemeyen vakalar ya da görülse de kalitesi ve hareketi olmayan vakalar) yumurta toplama günü öncesi ya da aynı günde merkezimizde birlikte çalıştığımız üroloji uzmanları tarafından iğne ya da biyopsi yolu ile testisten sperm elde edilmeye çalışılacaktır. En son teknoloji olarak, testis biyopsisi yapılırken haritalama yöntemi dediğimiz testisin çok iyi değerlendirilerek, çok sayıda biyopsiler mikroskop altında mikrocerrahi yöntem ile alınmaktadır (micro-TESE).

Sperm verme aşamaları :
" Genital bölgeyi evde yıkadıktan sonra sabah androloji laboratuarına gelmeli.
" Kliniği gelmeden önce idrara sıkışık olun, klinikte ejakülat vermeden önce idrarınızı boşaltın ve böylece kanal temizlenmiş olur.
" İdrar yapma sonrası ellerini ve genital bölgeyi sabunla yıkayıp, görevli tarafından verilen havlu ile silmelidir.
" Mastürbasyon ile verilen sperm steril kutuya konmalıdır. Kutunun kapağı kapatılıp görevliye verilmelidir. Steril kutunun içine eliyle veya penisi ile dokunmamalıdır.
" Krem veya kayganlaştırıcı kullanılmamalıdır.
" Hastanede sperm veremiyorsa evde verip getirebilir. Ama 30-60 dakika içinde hastaneye getirmesi ve steril koşullara riayet etmesi şarttır. Transport sırasında ejakulat vücut ısısında veya oda sıcaklığında tutulmalıdır.

Azospermik Erkeklerde Sperm Arama Yöntemleri
Azospermi; yani ejakülatta sperm hücresinin olmadığı durumlarda, nedeni birtakım testler yapılarak araştırılır. Bu hastalara durumlarına göre,
MESA :Mikro cerrahi epididimal sperm aspirasyonu
PESA: Perkütan testiküler sperm aspirasyonu
TESA : Testiküler sperm aspirasyonu
TESE : Testiküler sperm extrasyonu
Micro-TESE: Mikroskop rehberliğinde TESE işlemlerinden biri uygulanıp sperm elde edilir.

Yumurta Toplama İşlemi Sonrası:
Genellikle 1-2 saat istirahatten sonra hasta merkezimizden bilgilendirilerek ve eline yazılı bir talimat verilerek ayrılır. 24 saat evde istirahat etmesi istenir.
1. 24 saat içinde araba kullanmayınız ve gerekmedikçe işinize başlamayınız.
2. Hareket (egzersiz) kısıtlamalarınızı kendiniz belirleyiniz.
3. Yiyecek ve içeceklerde herhangi bir sınırlama yoktur; sigara ve alkol kullanmayınız.
4. Duş ya da banyo; 24 saatten sonra ılık suyla alabilirsiniz.
5. Cinsel ilişkide bulunmayınız.
6. Parasetomol [parol v.b] türevi ağrı kesici kullanabilirsiniz.
7. Crinone Jel (günde 1 kez-vaginal yoldan) ya da Progestan kapsülü (günde 3 kez 2 şer kapsül-vaginal yoldan) kullanmaya yumurta toplama işleminden bir gün sonra başlayacaksınız gebelik oluştuğu takdirde 10.gebelik haftasına kadar devam edilir.

Aşağıda belirtilen durumlardan herhangi birisi olur ise saatten bağımsız olarak size verilen acil numaradan doktorunuzu arayınız:
a. Ölçmekle 38 C'den yüksek ateş,
b. Aşırı vajinal kanama [bir miktar kanama olması normaldir].
c. Çok şiddetli ve devam eden ağrı [bir miktar ağrı olması normaldir],
d. Ardışık iki günde, bir kilodan fazla kilo alımı,
e. İşlemden 8-10 saat sonrasında ,artan ağrı ile birlikte idrar yapamama
5. AŞAMA: Laboratuar Koşullarında Döllenme İşlemi

Tüp Bebek tedavisinde; yumurta toplama işlemi sonrası hazırlanan yumurta ile sperm; laboratuar koşullarında döllenme işlemine bırakılır. Klasik tüp bebek tekniğinde yumurta ve sperm özel şartlar altında bir araya getirilir. Laboratuarda kullanılan kültür sıvıları ve inkübatörler ile vücut ortamına en uygun doğal koşullar, hassas olarak ayarlanmaya çalışılır.
Diğer bir Tüp Bebek tekniği olan ICSI [miroenjeksiyon] tekniği de gün geçtikçe daha yaygın olarak uygulanmaya başlanmıştır. ICSI tekniğinde sperm direkt olarak yumurta içine enjekte edilmektedir. Merkezimizde rutin olan uygulama ICSI (mikro-enjeksiyon) dir. Her bir yumurta içerisine tek bir sperm özel bir mikroskop altında ve mikromanipulatör ile enjekte edilir. Döllenen yumurtanın gelişimi ile embriyo oluşur. Döllenme ve gelişen embriyolar hakkında sizlere ayrıntılı bilgiler verilecektir.
Ortalama olarak yumurta toplama işleminden 2–3 gün sonra (bazen 5. gün) en kaliteli embriyolar (2 veya 3 embryo) seçilerek anne rahmine transfer edilir.

Embriyo transferi gününde merkezimize geleceğiniz saat, embriyologumuz tarafından size telefonla bildirilecektir. Transfer öncesi embriyo sayı ve kaliteleri hakkında yeniden bilgi ve transfer edilecek embriyo sayısı belirtilmektedir.
Embriyo transferi kısa bir işlemdir. Ağrısız ve risksiz bir işlem olması nedeni ile anestezi gerektirmemektedir. Fakat istediğiniz takdirde işlem anestezi altında da uygulanabilir. Eşiniz transfer sırasında sizinle birlikte olabilir.
Transfer işlemi sırasında pelvik muayenede olduğu gibi vajene yerleştirilen spekulum yardımı ile rahim ağzı rahat bir şekilde görüntülenir,vajen temizliği yapılır ve özel kateterler yardımı ile embriyolar transfer edilir.
Embriyo transferi sonrasında yaklaşık olarak 1,5 veya 2 saat (bilimsel olarak 30 dk.-1 saatten fazla dinlenmenin herhangi bir yararı gösterilmemiştir fakat daha uzun süreli dinlenmeniz sağlanmaktadır) dinlendikten sonra evinize dönebilirsiniz. Gebelik testi sonucunuz çıkıncaya dek:
" Cinsel ilişkide bulunmayınız
" Embriyo transferinden sonra 2 gün sonra ayakta ılık suyla banyo yapabilirsiniz,
" Sauna vb. yerlere gitmeyiniz,
" Ağır sporlardan kaçınınız,
" Kabızlığı önleyici şekilde beslenmenizi ayarlayınız,
" Bu dönem içerisinde kullanmak zorunda olduğunuz herhangi bir ilaç olursa daha önceden bizimle bağlantı kurunuz,
" 1-2 gün süre ile adet sancısına benzer bel ve kasık ağrısı, az miktarda kanamanız olabilir, endişelenmeyiniz,
" Karında aşırı şişkinlik, nefes almada zorluk, bulantı-kusma, idrar miktarınızda azalma olursa merkezimize haber veriniz.
" Uzun yolculuğa ancak embriyo transferinden 2-3 gün sonra çıkabilirsiniz.
" Mümkün olduğu kadar yatak istirahatı yapınız.
" Tuvalet ve yemek ihtiyacınız için kalkabilirsiniz.

7. AŞAMA: Gebeliğin Kontrolü
Embriyo transferi sonrası gebelik testi alınana dek geçen süre çiftler için oldukça zor ve heyecanlı bir dönemdir.Transferden sonraki 8, 10 ve 12. günlerde kanda E2 (Estradiol) ve P4 (Progesteron) seviyelerine bakılmaktadır. 12. günde ilave olarak kanda gebelik testi (?-hCG) istenir. Test sonuçlarınız doktorlarımız tarafından sizlere bildirilecektir. Gebelik testi vermeden önce vajinal kanamanız başlasa dahi günü gelince mutlaka test için kanınızı veriniz ve merkezimiz ile bağlantı kurunuz çünkü kanamanız sandığınızın aksine dış gebelik ya da düşük tehdidi nedeni ile de olabilir.

Sonuç Olarak
Gebelik testiniz pozitif (olumlu) çıktığı takdirde, hangi aralıklarla testi tekrar etmeniz gerektiği size telefonla bildirilecektir ve kan sonucunuz ultrasonografide gebelik kesesi görüntülenebilecek seviyeye ulaştığında, size merkezimizde randevu verilerek ileriye dönük gebelik takibi hakkında ayrıntılı görüşülecektir.
Gebelik testiniz negatif (olumsuz) çıktığı takdirde ise; görüşme randevusu verilerek sonuçlarınız ayrıntılı şekilde tartışılacak ve yeni uygulama için planlama yapılacaktır.
OHSS-Overian Hiperstimulasyon Sendromu (Yumurtalıkların Aşırı Uyarılması)
Hiperstimülasyon sendromu, tüp bebek tedavisi alan kadınların bir kısmında görülebilen ve özellikle embriyo transferinden kısa süre sonra ortaya çıkan bir klinik tablodur.
Genel olarak karında şişkinlik , mide bulantısı-kusma ve kilo artışı ile ortaya çıkar ve tehlikeli bir tablo değildir. Bu tablonun oluşmasına, yumurtlama tedavisinde kullanılan hormonlar neden olur.Yumurtalıkların yeterince uyarılması ve fazla uyarılması arasında hassas bir çizgi vardır ve bu kişinin bünyesine göre değişebilir. Aşırı uyarılan yumurtalıklarda kistleşme oluşur ve bu kistlerden sızan sıvı , ayrıca vücudun genelinde damar geçirgenliğinin artmasına bağlı olarak karın içinde ve diğer bölgelerde toplanır.
Büyük çoğunluğu kendiliğinden geçer; istirahat, sıvı alımının orta derecede kısıtlanması ve proteinden zengin gıdaların alınması yeterli olur. Fakat nadir olarak, karında şişkinlik, nefes almada zorluk, idrar miktarının azalması gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bu gibi durumlarda hastanede yatarak izlem yapılması gerekebilir. Özel serumlar verilebilir ve karın içinde biriken sıvıyı birkaç kez boşaltmak gerekebilir.

Hastalarımız için İpuçları ve Öneriler
Tedaviye başladığınızda kendinize çok katı kurallar koymayınız. Kendinizi rahat hissediniz. Bu konuda merkez olarak, bazı randevu saatlerini size gore ayarlayabiliriz. Normal gündelik hayatınıza devam ediniz.
İğnelerinizi yaparken yada yaptırırken çok dikkatli olunuz ve yapan kişiyi de denetleyiniz. İlaç kartlarınıza detaylı olarak yazilacak şemaya uyunuz. Tedavinin başarısı belli ölçüde sizede bağlıdır. Anlamadınız bir nokta olduğunda bizimle bağlantı kurunuz.
Çok sayıda yumnurta elde edilmesi çok sayıda embriyo elde edilmesi anlamına gelmez ve ayrıca başarının çok artacağınıda göstermez. Örneğin 10 - 20 adet yumurta toplanabilir. Fakat yumurta kalitesi düşük olabilir yada döllenme çok iyi şekilde gerçekleşmeyebilir. Sonuç olarak transfer edilecek embriyo sayısıda kişiye özel olmakla birlikte belli saıyıyı geçmeyecektir. Yani, "diğer hastadan çok sayıda yumurta toplandı, benim yumurta sayım çok az" gibi değerlendirmelere girmeyiniz. Başarıyı düşürecek düzeyde yumurta elde edilebişleceği öngörülür ise yumurta toplama işlemi öncesinde sizinle detaylı olarak tarışılacaktır.
Tedavinizden kimlerin haberdar olduğunu bizlere iletiniz ki; sizinle bağlantı kurmaya çalışırken yanlış kişilere bilgi vermeyelim.

Başarı Şansını Arttıran Güncel Ve İleri Teknolojik Yaklaşımlarımız
1- Spermi olmayan erkek hastalarda cerrahi yöntemlerle sperm aranması (micro-TESE,TESE, TESA, MESA, PESA) ve bulunması halinde dondurularak saklanması.
" Mikro-TESE; ağır erkek kısırlığı tedavisinde uygulanan yeni bir cerrahi yöntemdir. Özellikle üreme kanallarında tıkanıklık olmayan azosperm durumunda sperm elde etmek için uygulanan bir cerrahi yöntemdir. Mikro-TESE yöntemi mikroskop altında yapılmaktadır.
" Erkek kısırlığı tedavisinde üreme kanallarında tıkanıklık olmayan azosperm vakaları için uygulanan bu yeni yöntem, çocuk sahibi olmak isteyen çiftlere yeni bir kapı açmaktadır.
" Mikro-TESE ayakta tedavisi mümkün olan lokal ya da genel anestezi ile mikroskop altında yapılan cerrahi bir işlemdir.
" Bu hastalardan mikro cerrahi ile sperm elde ediliyor. Bu yöntemle elde edilen spermler, eşlerinden alınan yumurtalara enjekte edilerek (mikroenjeksiyon) bu çiftlerin sağlıklı çocuk sahibi olabilmeleri sağlanıyor.
" Üreme kanallarında tıkanıklık olmayanların, klasik testis biyopsisi (TESE) işlemi ile yaklaşık olarak %20'sinden sperm elde edilirken Mikro-TESE işlemi ile %45'inden sperm elde edilmiştir.
" Bu işlem, vakanın zorluğuna göre 1-4 saat içerisinde gerçekleşmektedir. Lokal anestezi ile işlem olduysa kısa bir süre sonra, genel anestezi altında yapıldıysa 1-2 saat sonra hasta ayağa kalkabilir ve birkaç gün içerisinde de normal günlük yaşantısına döner.

2- Elde bulunan iyi kalitede embriyoların dondurularak saklanması ( FREEZING )
" Embriyoların dondurulması çeşitli nedenlerden dolayı zorunlu olarak da yapılmaktadır.
" Eğer embriyoların transfer edileceği dönemde kadına ait herhangi bir sorun ortaya çıkarsa (örneğin hormon tedavisi sırasında yumurtalıkların aşırı uyarılması) o zaman tüm embriyolar dondurulup kadında hayati risk oluşturan bu tablonun gerilemesinden sonra daha emniyetli bir zamanda çözülerek transfer edilebilirler.
" Yine rahim içi zarının (endometriumun) gebelik için uygun olmayacak bir kalınlıkta olması durumunda da embriyolar dondurularak saklanıp daha sonra rahim içinin daha iyi hazırlandığı başka bir dönemde transfer yapılabilir.

3- Ailesel geçişli olduğu bilinen hastalıklara yönelik genetik tanı yöntemlerinin ( PGD ) uygulanması
" Birçok kalıtsal hastalığın henüz embriyo düzeyinde iken tanısı konulabilmektedir. Sadece sağlıklı embriyoların seçilerek anneye transfer edildiği bu tekniğe Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT) denilmektedir.
" Döllenmeyi takiben normal gelişim gösteren embriyolar 7-8 hücreli aşamaya ulaştığında, 1 ya da 2 blastomer hücresi her bir embriyodan biyopsi yapılarak alınmakta ve tek hücre PCR metoduyla hastalığı taşıyan genetik bölge çoğaltılmaktadır.

4- Tekrarlayan tüp bebek başarısızlığı olan hastalara rahim içi doku kültürü (Co-Culture)
" Yapay rahim içi uygulaması, tekrarlayan tüp bebek tedavilerine rağmen gebe kalamayan, embriyoları yavaş veya kötü gelişim gösteren çiftlerde yeni bir umuttur.
" Adetin 21. günü rahim içinden alınan ufak bir doku örneği laboratuvar koşullarında üretilerek yapay bir rahim içi dokusu oluşturuluyor ve embriyolar bu doku içinde büyütülüyor.
" Bu uygulama sırasında kadının kendi rahim içi (endometrium) hücreleri kullanıldığından sarılık, AIDS ve diğer riskli durumlar ekarte ediliyor. Endometrial hücreler embriyo gelişimine zarar vermiyor, gelişiminin devamını sağlıyor ve büyüme şansını arttırıyor.

5- LASER ile Assisted Hatching (Yardımla Tomurcuklanma) uygulanması
" Embriyoları çevreleyen zarın (zona pellucida) mekanik olarak, asit tyrode kullanılarak veya lazer yardımı ile belli bir bölgesinin inceltilmesi veya tam olarak açılması olarak tanımlanır.
" Böylece embriyoların rahim duvarına tutunmaları kolaylaştırılır.

MERKEZİMİZDE VERDİĞİMİZ HİZMETLER
Kontrollü ovarian hiperstimülasyon ve Ultrason ve seri hormon ölçümleri ile hasta takibi
Transvajinal yumurta toplama
IVF ya da ICSI ile fertilizasyon
Lazer ile destekli yuvalama (asssited hatching)
Blastokist transferi (5. gün transferi)
3 ya da 5.günde embryo dondurma
Azospermik hastalarda testisten sperm arama (iğne ya da açık biopsi ile)
Sperm dondurma ve testis dokusu dondurma
Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT)