Her geçen gün yeni tekniklerin ve imkanların gelişmesine rağmen tüpbebek tedavilerinde başarı oranları henüz istenilen düzeylere gelmemiştir. Bunda çeşitli faktörler rol oynar. Bunlar;
Çifte ait faktörler
Laboratuara ait faktörler
Doktora ait faktörler
Farklı ülkelerden ve değişik merkezlerden bildirilen gebelik oranları % 15-65 arasında değişmektedir. Unutulmaması gereken en önemli konu ise tüpbebeğin bir ekip işi olduğudur. Başarıyı etkileyen en önemli faktör IVF işleminin donamlı, iyi yetişmiş ve uyumlu çalışan bir ekip tarafından yapılmasıdır. Ekipte yer alan doktor, genetikçi, biyolog, hemşire ve diğer çalışanların aralarında uyum içinde çalışması ana faktörlerden birisidir.

HASTAYA AİT FAKTÖRLER
Yaş
Bazal FSH
Bazal E2
İnhibin B
Antral folikül sayısı /Over volumü
Obesite
İnfertilite süresi
İnfertilite etyolojisi

YAŞ
İlerleyen yaş ile beraber reproduktif potansiyel azalır.
İlerleyen yaş ile beraber gonadotropin stimulasyonuna verilen yanıt, oosit sayısı, oosit kalitesi, fertilizasyon oranı ve elde edilen embriyo sayısı azalır.
İleri yaşlarda IVF başarısını belirleyen temel faktör, elde edilen transfer edilebilecek embriyo sayısıdır.
40 yaş ve üstü hastalarda 4 veya daha fazla sayıda embriyo transferi yapılabilirse transfer başına gebelik oranı genç kadınlarla aynı olmaktadır.
3 veya daha fazla sayıda embriyo transferinin mümkün olduğu 37 yaş üstü hastalarda gebelik oranı 37 yaş altı kadınlarla aynı bulunmuştur.

FSH
Foliküler fazın 3. Günüdeki serum FSH düzeyi foliküler havuzun sayı ve kalitesini yansıtır.
FSH>15 mIU/ml.....> IVF başarısı düşük
FSH>25 MIU/ml.....> Gebelik oranı<%1
Over yaşlanması abortus riskini arttırır.
" 40 yaş üstü kadınlarda risk 2-3 kat artar
" 41 yaş üstü kadınlarda %80'leri geçer.

İNFERTİLİTE SÜRESİ
İnfertilite süresi arttıkça, yaşa göre uyarlanmış canlı doğum oranı azalır.

ERKEK FAKTÖRÜ
IVF başarısında fertilizasyon oranını predikte eden en önemli faktör sperm morfolojisidir.

HİDROSALPİNKS'İN IVF SONUÇLARINA ETKİSİ
Gebelik oranları hidrosalpinks olan grupta, olmayan gruba göre daha düşük bulunmuştur. Erken gebelik kayıpları da daha fazladır.
Laparoskopik salpinjektomi (Tüplerin alınması veya rahim ile bağlantılarının kesilmesi) IVF başarısını arttırmaktadır.

ENDOMETRİOZİS
Fertilizasyon ve implantasyon oranı, toplanan oosit sayısı endometriozis grubunda daha düşüktür.
Gebelik oranı, diğer endikasyonlarla IVF yapılan gruba göre %50 daha düşük saptanmış.
Tedavi öncesi cerrahi? Bu konuda konsensus oluşmamıştır.

PCOS
PCOS hastalarda transfer başına gebelik oranları diğer hastalarla benzerdir. OPU başına gebelik oranları PCOS grubunda daha düşük, transfer iptali daha fazladır. Açıklanamayan komplet fertilizasyon yokluğu ve OHSS riski nedeniyle siklus iptalleri daha fazladır.
OOSİT İNVİTRO MATURASYONU
IVF uygulamalarının iki önemli komplikasyonu vardır:
Çoğul gebelik
OHSS
PCOS'lu hastalarda bu riskler daha fazladır.
İn vitro maturasyonda COH yapılmadan antral foliküllerden primer oositler alınır ve invitro kültür ortamında matür oosit elde edilir.

İMPLANTASYON BAŞARISIZLIĞINDA LABORATUVAR YÖNTEMLERİ
Assiste Hatching
Preimplantasyon genetik tanı (PGD)
Blastosist kültürü ve transferi
Kokültür metodları

ASSİSTE HATCHİNG
¢ Zona kalınlığı>15 ?m
¢ 38 yaş üstü kadınlar da uygulanır.
Klivaj evresindeki embriolarda zonanın inceltilmesi implantasyon oranını arttırır.
Mekanik (parsiyel zona diseksiyonu)
Zona drilling (tyrode's solusyonu)
Pronase thinning
Diode laser
Piezo-mikromaniplatör

PREİMPLANTASYON GENETİK TANI (Aneuploidi Taraması)
Blastomer biopsisi: Flouresan in situ hibridizasyon ile X, Y, 13, 18, 16, 21, 14, 15 ve 22 aneuploidilere tanı konulabilir.
Polar body biopsisi: (1. ve 2. polar body)

BLASTOSİST KÜLTÜRÜ VE TRANSFERİ
İmplantasyon başarısızlığı olan hastalarda blastosist kültürü ve transferi klinik gebelik oranını arttırmaktadır.
İmplantasyon aşamasına gelemeyen embriolarda aneuploidi insidansı yüksektir. Blastosist transferi implantasyon potansiyeli yüksek ve kaliteli embriyo seçiminde rol oynar.

KOKÜLTÜR (YAPAY RAHİM) METODLARI
İnsan embriosuna invitro ortamı daha ugun hale getirmek için yardımcı hücrelerin kültür ortamlarına eklenmesi alternatif bir yaklaşım olarak düşünülmüştür. İnsan ve hayvana ait tubal ve endometriyal epitel hücreleri, maymun böbreği epitel hücreleri kullanılmıştır. İyileştirici etkilerine dair bilgiler kısıtlıdır.

IVF BAŞARISINDA DOKTORUN ROLÜ
Uygun monitorizasyon(takip)
Embrio transferi
Bir çok merkez tedavi uygulanan kadının yaşı ve doğurganlık probleminin ciddiyetini göz önüne alarak 2-3 embriyo transferini yapmaktadır. Bu gebelik şansını artırmaya yönelik bir uygulamadır. Birden fazla yumurta el etmek için yumurtalıkların hormon tedavisiyle uyarılması kadında överlerin aşırı büyümesine, karın içinde asitin gelişmesi ile karakterize ciddi problemlere yol açan bir tablo oluşturabilir. Bu riskten korunmanın yolu 2. basamak dediğimiz bu dönemde ovulasyon takip problemlerini iyi bilen bir ekip ve östrojen seviyelerinin kontrolünü sağlıklı yapan bir laboratuar başarıyı açısından önemli unsurlardır.

Embrio Transfer Tekniği
Yumuşak kateter
Nazik manipulasyon
Servikal açı ve kavite değerlendirilmeli
Mukus alınmalı
Randomize kontrollu çalışma:
Yumuşak çift lümen kateter kullanıldığında sert tek lümen katetere göre gebelik oranı daha yüksek bulunmuş.
Ultrason rehberliğinde yapılan embrio transferinde gebelik oranı ultrason kullanılmayan hastalardan daha yüksek bulunmuş.
Yapılan transfer sayısı 50 olana dek gebelik oranı transferi yapan doktora göre değişmiş. Ancak transfer sayısı 50'yi geçtiğinde gebelik oranları benzer bulunmuştur.

DİĞER GELİŞMELER
Sperm, oosit, embrio dondurma
Testis dokusu dondurma
Over dokusu dondurma ve transplantasyon
Mikrocerrahi ile embrionik fragmanların temizlenmesi
Oolemma, stoplazma transferi
Nukleus transferi
Klonlama Prematür over yetmezliğinde gen tedavisi